Οι Παναγίες του Αγίου Όρους
Εκεί όπου υπάρχουν τα περισσότερα θαυματουργά εικονίσματα της Παναγίας και της αποδίδονται οι περισσότερες τιμές, είναι το Άγιον Όρος. Κάθε μοναστήρι έχει όχι μόνο μια, αλλά δύο και τρεις και περισσότερες εικόνες της «προστασίας και εφόρου του Άθωνα». Άλλες έχουν ωραία ασημένια πουκάμισα κι άλλες έχουν διασωθεί σε άριστη κατάσταση από τη βυζαντινή εποχή. Οι Παναγίες του Αγίου Όρους δεν είναι γνωστές σε όλους, είναι όμως πολύ αγαπητές και προσφιλείς όλες.
Εκτός από την εφέστια εικόνα της Παναγίας το Άξιον Εστί στον περίφημο ναό του Πρωτάτου στις Καρυές, είναι στη Μονή Ιβήρων η Παναγία η Πορταΐτισσα. Η Πορταΐτισσα γιορτάζει στις 28 Αυγούστου, με το παλαιό εορτολόγιο που ακολουθεί το Άγιον Όρος, και τότε γίνεται μεγάλο πανηγύρι με χιλιάδες προσκυνητές. Μεταφέρεται με ιδιαίτερες τιμές από το παρεκκλήσιό της στο καθολικό της Μονής όπου τοποθετείται κάτω από τα «ουράνια».
Στη Μεγίστη Λαύρα βρίσκεται η Παναγία η Οικονίμισσα ή Παναγία η Κουκουζέλισσα που συνδέεται με τον Όσιο Γρηγόριο Κουκουζέλη. Το επώνυμο το πήρε, όπως και άλλοι, από τον μεγάλο Μαΐστορα του Βυζαντίου Ιωάννη Κουκουζέλη, για την ψαλτική του ικανότητα.
Στο Βατοπέδι περίφημες είναι η Παναγία η Κτητόρισσα ή Βηματάρισσα, η Παραμυθία (τοιχογραφία), η Παναγία η Εσφαγμένη, Ελαιοβρύτισσα ή Δοχειάρισσα, η Αντιφωνήτρια, καθώς και η Πυροβοληθείσα που συνδέεται με τα γεγονότα του 1821.
Στη Μονή Χιλανδαρίου υπάρχουν η Παναγία η Τριχερούσα και η Παναγία η Γαλακτοτροφούσα και οι δύο δώρα του Αρχιεπισκόπου των Σέρβων Αγίου Σάββα. Υπάρχει ακόμα η Παναγία η Παιδεύουσα τον Εκκλησιάρχη.
Στην Μονή Διονυσίου, μετά την πανήγυρη του Τιμίου Προδρόμου, μπορείτε να προσκυνήσετε την Παναγία των Χαιρετισμών, που την μεταφέρουν από το καθολικό στο παρεκκλήσι της και την εκθέτουν σκεπασμένη με χρυσοκεντημένα πετραχήλια.
Στην Μονή Κουτλουμουσίου βρίσκεται η Παναγία Φοβερά Προστασία και η Παναγία του Αλεξίου Κομνηνού.
Στην Μονή Παντοκράτορος η Παναγία η Γερόντισσα.
Μεγάλο προσκύνημα είναι και η Παναγία η Γοργοεπήκοος στην Μονή Δοχειαρίου.
Πολύ δημοφιλής είναι η Παναγία Γλυκοφιλούσα της Μονής Φιλοθέου.
Στην Μονή Οσίου Γρηγορίου βρίσκονται η Παναγία η Οδηγήτρια, η Παντάνασσα, η Παλαιολογίνα και η Παναγία η Γαλακτοτροφούσα.
Στην Μονή Κωσταμονίτου η Παναγία η Αντιφωνήτρια και η Παναγία η Οδηγήτρια.
Στην Μονή Εσφιγμένου η Παναγία του Αρσανά.
Θαυματουργικά εικονίσματα υπάρχουν και σε Σκήτες και σε κελιά του Αγίου Όρους. Κοντά σ’ αυτές υπάρχουν πάμπολλες άλλες, όχι τόσο, ή διόλου γνωστές. Μια απ’ αυτές μπορείτε να τη συναντήσετε πίσω από την Μονή Πανορμίτη, σ’ ένα ταπεινό Ξωμονάστηρο. Μένει εκεί βουβή και παραπονεμένη. Είναι μια ωραιότατη μεταβυζαντινή τοιχογραφία, που γλίτωσε την καταστροφή. Σπάνια να βρεθεί κάποιος περαστικός να της ανάψει το καντήλι. Πως να την ξεχάσω, μ’ εκείνα τα ολοστρόγγυλα πανέμορφα μάτια, που ο άγνωστος αγιογράφος, ζωγράφισε φανερώνοντας το τάλαντο, με το οποίο τον προίκισε ο Θεός.
